NAAM

Alle soorten uit het geslacht Pogona worden wel met baardagame aangeduid, zoals de dwergbaardagame (Pogona henrylawsoni), die kleiner blijft en een minder sterk ontwikkelde baard heeft. De hier beschreven soort Pogona vitticeps (Inland Bearded Dragon, vert: inlandse baardagame) is echter de meest bekende en de enige soort die veel wordt aangeboden in de dierenhandel. Net als andere Pogona-soorten behoorde Pogona vitticeps lange tijd tot het geslacht amphibolurus.

ALGEMEEN

De baardagame is ontstaan in austalie en leeft in het centraal-oostelijke deel van het land in halfwoestijnen en droge bossen. Alleen overdag is de baardagaam actief, 's nachts wordt gerust onder stenen of in holen.Dat is ook een plek waar zijn grootste vijand, de roofvogel hem niet kan pakken. Net als alle reptielen is de baardagaam koudbloedig en dus afhankelijk van de temperatuur van zijn omgeving. Om op te warmen kruipt hij op een steen om te zonnen, bij te hoge temperaturen wordt het hol opgezocht om te schuilen. De baardagaam is een bodembewonende soort die goed overweg kan op de grond, maar ook kan klimmen op rotsen en in bomen. Vooral de jongere dieren klimmen, ze zijn dan veilig voor hun grotere soortgenoten, die meer op de bodem blijven.

UITERLIJK

De baardagame is een middelgrote hagedis met krachtige klauwen en een duidelijk afgeplat lichaam. Een volwassen baardagame is maximaal 60 cm lang, waarvan ongeveer de helft bestaat uit de staart. Op de kop zijn vooral bij mannetjes stekelrijen te zien, evenals op staart en rug en dan vooral aan de zijkanten. De kop is driehoekig en relatief groot en stomp, de ogen en gehoorsopeningen zijn duidelijk te zien.
De 'baard' bestaat uit een opzetbare keelzak die bedekt is met stekelvormige schubben die naar voren steken als de keelzak wordt getoond, hierdoor lijkt de kop een stuk groter. Het opzetten van de baard dient dan ook uitsluitend om te imponeren.

De baardagame heeft dezelfde kleur als zijn omgeving, roodbruin met grillige, donkere vlekken op de rug en strepen op de kop. Deze tekening steekt sterk af bij de jonge dieren, en vervaagt naarmate de dieren groter worden; oudere exemplaren zijn meestal egaal van kleur. De bruinrode tot grijze kleur dient ter camouflage, en lijkt op de omgeving waarin de agame leeft. De in de dierenhandel meest aangeboden kleur is roodbruin tot lichtbruin.

TERRARIUM

Een geschikt terrarium voor een baardagame is een steppelandschap of een woestijnlandschap. Een baardagame eist een groot terrarium, 0,25 m³ per dier of groter. De bodem moet bedekt zijn met steriel zand of kalkzand. Een ruwe achterwand en stukken hout nodigen uit tot klimmen. Stenen maken het geheel helemaal af en houden ook de warmte goed vast.

Een UV lamp (UV-A en UV-B) stimuleert de voortplanting, eetgedrag en groei van een baardagame en is onmisbaar in een terrarium. Daglichtlampen (de sterkte afhankelijk van de grootte van het terrarium) zorgen voor een zonnig plekje. Onder de lamp mag het niet warmer zijn dan 45 °C, daarrond tussen de 24 °C en de 35 °C overdag en 18 °C tot 24 °C 's nachts. Baardagame's verlangen in de zomer 12 tot 14 uur licht per dag, in de winter 9 tot 10 uur per dag. De luchtvochtigheid mag ongeveer 40% tot 50% zijn. Ze zullen zelf het warmste of het beste plekje zoeken.

VOORTPLANTING

De baardagame kan communiceren door morse-achtige signalen te maken door met de kop te knikken en de voorpoten te zwaaien, net zoals andere leguaanachtigen (Iguania) als andere agamen, leguanen en anolissen. Het mannetje kan zijn zwarte stekelbaard opzetten. Het vrouwtje zal door middel van het zwaaien met haar voorpoten laten zien dat ze wil paren. Ongeveer een maand na de paring zal het vrouwtje een dikke buik krijgen, de eitjes zijn dan te zien. Het is belangrijk om al voor de bevruchting het vrouwtje wat meer voer en met name vitaminen en kalk te geven voor de ontwikkeling van de eitjes. Vlak voordat deze worden afgezet, stopt het vrouwtje met eten. Het best kan een bak met vochtig zand worden geplaatst in het terrarium, zo diep dat de baardagame er helemaal in kan. Hier maakt het vrouwtje een kuil waarin de eieren worden begraven, dit gebeurt meestal 's avonds. Een legsel bestaat uit ongeveer 12 tot 28 eieren, soms ook meer. In een broedmachine kan de ideale temperatuur worden gehandhaafd, wat het uitkomstpercentage ten goede komt, de temperatuur moet 28 tot 31 graden zijn. De eitjes mogen niet gedraaid worden want dan kan de embryo sterven. De eieren komen na ongeveer 50 tot 60 dagen uit. Daarnaast is het goed om te weten dat van 1 paring een vrouwtje tot wel 3 keer eieren kan leggen. Dit vergt uiteraard een grote inspanning van haar waardoor het verstandig is om een man en vrouw alleen voor een paring bij elkaar te zetten zodat de eitjes in alle rust kunnen worden afgezet.

VERZORGING VAN DE JONGEN

Als ze uit het ei gekropen zijn, kunnen de juvenielen het best in een ander terrarium worden gezet. De oudere dieren kunnen de jonkies pletten of er zelfs een opeten. Voer de jongen iedere dag veel jonge krekeltjes en fruitvliegjes en bepoeder deze met supplementen. Voorzie de jongen in principe van alles wat de volwassenen ook hebben maar dan in mindere mate/kleiner formaat, de temperatuur moet hetzelfde blijven. Het drinkbakje moet ondiep zijn, omdat ze snel verdrinken.

VOEDSEL

Een baardagame is omnivoor en eet zowel vlees als verschillende soorten groenten en fruit. Het vlees bestaat uit voedseldieren zoals krekels, sprinkhanen, wasmotlarven, bufallowormen en krulvliegen. meel- en moriowormen zijn minder geschikt vanwege hun harde pantser dat verstoppingen kan veroorzaken. Als alternatief wordt wel katten- of hondenvoer aangeboden,tevens zijn er tegenwoordig ook speciale pellets voor baardagamen te koop deze manier van voeren geniet een steeds grotere belangstelling. Geef echter wel seniorenvoer van een veterinair merk, liefst droge brokjes die na goed in water te zijn geweekt worden aangeboden. In voer uit blik zitten te veel zouten in die de lever van de baardagame aantasten. Baardagamen kunnen hier goed op leven maar missen de lichaamsbeweging bij het achternazitten van prooien. Voer alleen voedseldieren, en nooit andere (zelfgevangen) dieren als kevers, muizen of amfibieen, deze kunnen de agame beschadigen of vergiftigen.